Türkmenistan Devlet Başkanının Türkiye Ziyareti

Türkmenistan Devlet Başkanının Türkiye Ziyareti

AZerbaycan Oyrenci Herekati : Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün resmi davetlisi olarak Türkiye’de bulunan Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulı Berdimuhamedov’un ziyareti çok büyük önem arz etmektedir.

Bilindiği üzere, 21 Aralık 2007’de vefat eden Türkmenistan’ın ilk Devlet Başkanı Saparmurat Niyazov’un cenaze törenine Türk tarafı kalabalık bir heyetle katılmıştır. Bu durum, Türkmenbaşı’ndan sonraki yeni yönetimle birlikte önceden bir dereceye kadar azalan ikili ilişkilerde değişikliklerin yaşanacağının, ilişkilerin hızlanacağının ve yeni açılımların gerçekleşeceğinin işaretini vermişti. 

Berdimuhamedov’un Devlet Başkanlığı yemin törenine Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı R.T. Erdoğan’ın katılması, Aralık 2007’de Türkiye Cumhurbaşkanı A.Gül’ün Türkmenistan’a yaptığı resmi ziyaret, iki ülke arasındaki her türlü temasın hızlanması için temel hazırlamıştır.

Türkmenistan’da son dönemlerde her alanda gözle görülür şekilde dış açılım sağlanmıştır. Bu açılımın başında enerji alanlarındaki ilişkiler yer almaktadır. Dünyanın zengin doğal gaz kaynağına sahip olan Türkmenistan, 11 Mart 2008’de Özbekistan ve Kazakistan’la birlikte Rus şirketi olan Gazprom’a sattığı doğal gaz fiyatını artırma kararı almıştır. Ayrıca Orta Asya Cumhuriyetlerinin, Gazprom’a yaptığı uzun vadeli doğal gaz ihracatını sınırlayacaklarına ilişkin açıklamaları, hem Avrupa, hem de ABD’nin konu üzerinde yoğunlaşmasına neden olmuştur.

İşte bu bağlamda büyük bir doğal gaz ihracatçısı olan Türkmenistan Devlet Başkanının Türkiye ziyareti son derece önem kazanmaktadır.

Doğalgaz fiyatındaki artış, Türkiye’yi de yakından ilgilendirecektir. Berdimuhamedov’un bu ziyaretinde özellikle doğal gaz alanında Türkiye ile önemli anlaşmalar imzalanacaktır. A. Gül -  G. Berdimuhamedov görüşmesinde Türkmenistan’ın Trans Hazar projesine katılma planının masaya yatırılacağı beklenmektedir. Petrol ve Gaz kompleksi yöneticileriyle yaptığı toplantıda, Türkmenistan Devlet Başkanı Trans Hazar projesine olan ilgisini açıkça dile getirmiştir.

Türkiye açısından da Türkmenistan ve Azerbaycan’la birlikte Trans hazar boru hattının hayata geçirilmesi önemlidir. Bu görüşmelerde ABD Dışişleri Bakanlığı Hazar enerji politikası özel temsilcisi Stiven Mann’ın resmi olmayan bir sıfatla hazır bulunacağı da Rus basınında yer almaktadır.

Bunun yanı sıra Türkiye ziyareti sırasında, iki ülke yönetiminin Türkmen gazının Nabucco boru hattı üzerinden Güney ve Merkezi Avrupa ülkelerine ihracat olanakları da ele alınacağı beklenmektedir. 

Türkmenistan Devlet Başkanının Türkiye ziyaretini Avrupa ülkeleri de yakından takip etmektedir. Türkiye’nin önemli bir enerji transfer koridoru olması, Türkmenistan’ın ise doğal gaz kaynak zengini olması, bu ziyareti mühim kılan unsurlardır. Dolayısıyla, Aşkabat ile Ankara’nın alacağı kararlar, Avrupa’yı enerji alanındaki birçok projesini yeniden değerlendirmek, gaz fiyatını gözden geçirmek zorunda bırakabilir.

Sonuç olarak, 2 günlük ziyaret esnasında iki ülke arasında imzalanacak olan işbirliği anlaşmalarının, ikili ilişkilerde yeni bir dönem ve adım olacağı kesindir.(efrasyap)