بجای پاک کردن صورت مساله به هضم واقعیت ها بپردازید !

بجای پاک کردن صورت مساله به هضم واقعیت ها بپردازید !

آذربایجان اویرنجی حرکاتی : نگاهی متفاوت به انتخابات هشتم

پیش از این در هفت دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی، میزان مشارکت مردم در پای صندوق های رای به ترتیب 14/52% ، 64/64%، 72/59% ،81/57% ،1/71% ،35/67 و 21/51 % از واجدین شرایط بوده است. با وجود اینکه در انتخابات مجالس پنجم و ششم به ترتیب 24682386 و 26082157 نفر شرکت کرده بودند،لیکن در هفتمین دوره

انتخابات مجلس به دلایل مختلف از جمله رد صلاحیت های گسترده و تحریم انتخابات از سوی بعضی از جریانات سیاسی، میزان مشارکت مردم با 23734677 نفر که 21/51 درصد واجدان شرایط برای رای دادن را شامل می شد به پائین ترین حد خود در هفت دوره انتخابات مجلس رسید(البته شورای نگهبان طبق معمول در اطلاعیه خود این انتخابات را هم “حماسه‌ای بسیار بزرگتر و زیباتر و شکوهمندتر از قبل نامید”!)1. با توجه به اعتراض دولت و خصوصا مجریان برگزاری انتخابات به روند این انتخابات، وزارت کشور ومجریان و برگزار کنندگان انتخابات انگیزه ای برای افزایش آمار شرکت کنندگان در انتخابات و افراد واجد شرایط نداشتند،لذا میزان مشارکت مردم در این انتخابات از حیث کمترین استقبال و همچنین آمار مربوط به واجدان شرایط و میزان مشارکت در آن، تا حدود زیادی قابل اعتماد و استناد کردن می باشد. به همین سبب برای استخراج دقیق میزان مشارکت مردم در هشتمین دوره انتخابات مجلس که شورای نگهبان برای توجیه دست پخت خود کماکان از آن به عنوان “حماسه پرشور”2 یاد کرده است، انتخابات مجلس هفتم را مبنای محاسبه قرار می دهیم:

براساس آمار رسمی منتشر شده واجدین شرایط شرکت در انتخابات هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی بدون احتساب حوزه انتخابیه بم معادل 46351032 نفر بوده است.3 گرچه در هشتمین دوره انتخابات بر خلاف دوره قبل که افراد 16 ساله به بالاتر می توانستند رای دهند، تنها افراد 18 ساله و بالاتر مجاز به رای دادن بوده اند، اما در این دوره علاوه بر 16 و 17 ساله های هفتمین دوره که اکنون 20 و 21 ساله شده اند، 14 و 15 ساله هائی که در هفتمین دوره مجاز به شرکت در انتخابات نبودند، بدلیل اینکه در اسفند 1386،سن آنها به 18 و 19 رسیده است قانونا از حق شرکت در انتخابات برخوردار شده بودند، از اینرو جمعیت واجد شرایط هشتمین دوره انتخابات مجلس،بر مبنای آمار مربوط به انتخابات مجلس هفتم 49967117 نفر خواهد بود که از حاصل جمع زیر بدست می آید:

46351032 (نفر واجدان شرایط هفتمین دوره) + 1825429 (نفر 15 ساله های 1382 که هم اکنون 19 ساله هستند)4 + 1790656 (نفر 14 ساله های سال1382که هم اکنون 18 ساله اند)5 نظر به حضور 1594628نفر از اتباع خارجی در کشور که 26/2 درصد کل جمعیت ایران را شامل می شود ،این افراد قانونا مجاز به شرکت در انتخابات نیستند، بنابراین تقریبا 81724 نفر از 14 و 15 ساله های 82 و یا 17 و 18 ساله های 86 جزء اتباع خارجی و غیر واجد شرایط برای رای دادن محسوب می شوند که از حاصلضرب زیر بدست می آید:

3616085 نفر (14 و 15 ساله های هفتمین دور انتخابات و 17 و 18 ساله های سال سرشماری7 که در روز رای گیری 18 و 19 ساله شده اند) ضربدر 26/2%(نسبت اتباع خارجی)

حال چنانچه 81724 را از 49967117 کسر کنیم(ایرانیان 14 و 15 ساله هفتمین دوره انتخابات که در سال 86 واجد شرایط برای رای دادن شده اند معادل 3534361 نفر است) ،کل افراد واجد شرایط هشتمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی حدود 49885393 نفر خواهد بود.با توجه به اینکه نرخ مرگ و میر در سال 85 بطور تقریبی 67/0% بوده است با فرض اینکه طی چهار سال نیزهمین نرخ ثابت بوده است، حدود 68/2 در صد واجدان شرایط (1336929نفر) فوت شده اند، در اینصورت افراد واجد شرایط رای دادن با احتساب واجدان شرایط حوزه انتخابیه بم معادل 48727212 نفر خواهد بود که از جمع جبری زیر بدست آمده است:

7(واجدان شرایط حوزه انتخابیه بم)178748+ 1336929-49885393

با وجود اینکه در ایندوره 2197432 نفر (14 و 15 ساله های دوره قبل با احتساب فوت شده ها) به واجدین شرایط شرکت در انتخابات مجلس افزوده شده و برخلاف دوره قبل خاتمی و جریانات سیاسی همسو با او نیز با همه امکانات و بسیج بسیاری از هنرپیشگان و هنرمندان از مردم جهت شرکت در انتخابات دعوت به عمل آوردند، با این وصف:

1-طبق اعلام مسئولین در ایندوره آرای ماخوذه (صحیح وصحیح غیر باطله )22832000عدد بوده است ، بنابراین از میزان مشارکت در هشتمین دوره انتخابات مجلس،حتی نسبت به دوره هفتم (که کمترین مشارکت مردم در انتخابات مجلس بوده است ) 902677 نفر و نسبت به دوره ششم 4250157 نفر کاسته شده است. به بیان درستتر86/46درصد از واجدین شرایط در این انتخابات شرکت کرده اند که در مقایسه با دوره قبل 35/4 درصد و در مقایسه با دوره ششم 49/20 درصد کمتر می باشد! (8)

حتی بدون در نظر گرفتن رشد جمعیت در ایندوره و با وجود اینکه در ایندوره برخلاف دوره های گذشته بخش قابل توجهی از آرای باطله جزء آرای ماخوذه به شمار آمده است،در بسیاری از کلانشهر ها و مراکز استان ها میزان مشارکت مردم در مقایسه با هفتمین دوره انتخابات بصورت چشمگیری کاسته شده است بنحویکه در حوزه های انتخابیه تهران و حومه، تبریز و حومه، کرچ، شیراز، اهواز، مشهد و حومه، اردبیل و حومه، قزوین، زاهدان، ساری، خرم آباد، زنجان، شهر کرد، کهکیلویه، اراک و همدان بترتیب: 37/2 ، 21/1 ، 84/2 ، 86/3 ، 81/12 ، 02/4 ، 82/8 ، 72/5 ، 19/3 ، 31/11 ، 35/8 ، 29/4 ، 59/15 ، 47/10 و 59/2 درصد نسبت به مشارکت دوره قبل کاهش یافته است.9

2-با وجود اینکه نمایندگان مجلس هفتم بارها مورد حمایت و تمجید مقامات مختلف تا عالیترین سطوح نظام واقع گشته و حتی ادعا شده بود که اعتبارنامه آنها به تائید و امضای امام زمان رسیده است، با این وصف بیش از 60 درصد آنها از راه یافتن به مجلس هشتم باز ماندند.

3-آرائی که آگاهانه و با شناخت لازم از جریانات و وابستگی های سیاسی به داوطلبان موسوم به اصولگرا در صندوق های رای ریخته شده کم و بیش حاکی از رضایتمندی نسبی و یا مطلق رای دهندگان نسبت به عملکرد جریان حاکم و واقعیت های موجود می باشد و چنانچه آمار دقیقی از چنین آرائی در اختیار باشد تا حدودی می توان به میزان رضایتمندی مردم نسبت به وضع موجود پی برد.اما بدلیل شفاف نبودن رقابت ها و فعالیت های جریانات سیاسی ، متاسفانه از کم کیف آرای مربوط به داوطلبان نمایندگی وابسته به طیف موسوم به اصولگرا در کشور اطلاع دقیقی در دست نیست. با این وصف با توجه به اینکه آراء مربوط به ایندسته از داوطلبان در حوزه انتخابیه تهران و حومه کم و بیش معنادار است، می توان نتیجه گرفت که در پایتخت کشور بطور متوسط حدود 559 هزار نفر (حاصلجمع آرای داوطلبان لیست جبهه متحد اصولگرا تقسیم بر 30)، یعنی 6/8 درصد واجدان شرایط، بطور نسبی و یا مطلق نسبت به وضع موجود خشنودند و یا مخالفت معنا داری ندارند. این رضایتمندی در حوزه انتخابیه تبریز و حومه بطور متوسط حدود 56000 نفر یعنی 3/4 درصد از کل واجدین شرایط است(حاصلجمع آرای داوطلبان موسوم به اصولگرای کاملا مطرح و شناخته شده تبریز و حومه که نماینده مجلس هفتم نیز بوده اند،تقسیم بر تعداد آنان).

4-گرچه در تهران داوطلبان وابسته به طیف موسوم به اصولگرا بالاترین رای را از آن خود کرده اند اما آرای آنان هم در نزد هواداران سنتی و نسبتا ثابت خود نسبت به دوره قبل افول کرده است، تا جائیکه با وجود رشد جمعیت ،آرای حداد عادل سرلیست هر دو دوره حدود 96/4% ، توکلی 84/26% و نادران 49/18% نسبت به دوره قبل کاهش داشته است.میانگین آرای طیف اصولگرا در دوره هفتم 549000 و میانگین آرای آنان در مجلس هشتم 472000 بوده است . در اینصورت متوسط کاهش آرای لیست این طیف نسبت به انتخابات هفتم حدود 6/15% تخمین زده می شود.10

5- با وجود اصرار خاتمی رئیس جمهور پیشین و جریانات سیاسی همسو با وی برای مشارکت گسترده تر مردم در انتخابات هشتم مجلس،میانگین آرای هر یک از داوطلبان مورد حمایت طیف موسوم به اصلاح طلب، حدود 269736 رای بوده است(حاصلجمع آرای 7 نفری که به مرحله دوم راهیافته اند تقسیم بر تعداد آنان)که نسبت به دوره قبل 6/172% افزایش داشته است. حتی اگر آراء مجید انصاری را که در این طیف بالاترین رای را بدست آورده است مد نظر قرار دهیم ، در اینصورت حدود 347 هزار نفر یعنی 32/5 درصد واجدین شرایط تهران و حومه با استقبال از داوطلبان موسوم به اصلاح طلب به تغییر وضع موجود از طریق انجام اصلاحات دلبسته بودند و در حالت کاملا خوشبینانه آن با فرض اینکه رای دهندگان تهرانی به میزان آرای حداد عادل در مقام تثبیت وضع موجود و بقیه شرکت کنندگان در انتخابات خواهان اصلاح وضع موجود هستند، در اینصورت می توان نتیجه گرفت که 8/13 درصد از واجدان شرایط تهران و حومه با شرکت در انتخابات خواهان اصلاح وضع موجود از طریق نمایندگان خود هستند و بقیه یا بی تفاوتند و یا اینکه اساسا به تغییر وضع موجود و بهتر شدن اوضاع از طریق داوطلبان نمایندگی در مجلس امیدی ندارند. در هر صورت این پدیده بیانگر تفاوت ذائقه بخش قابل توجهی از مردم با مسئولان حاکم است! عقل و منطق ایجاب می کند که تصمیم گیران نظام سیاسی مستقر، پیش آمدن چنین وضعیتی را یک هشدار جدی تلقی کرده و با تدارک تمهیدات لازم بکوشند که امید به تغییر وضع موجود در نزد شهروندان را از طریق نهادهائی نظیر مجلس به روش های مدنی و دموکراتیک افزایش دهند، روندی که تحقق آن با توجه به نظارت استصوابی شورای نگهبان و قدرت های در سایه ای که به این نهاد خط می دهند نا ممکن بنظر می رسد!

ماخذ:

1)ایسنا 2/12/82)

2)ایرنا 25/12/86)

3)پورتال وزارتکشور - رئیس مرکز آمار واجدان شرائط این دوره را 46500000 نفر اعلام کرده است(پورتال استان اصفهان به نقل از پورتال وزارتکشور)

4-6)سرشماری 1385- پایگاه اطلاع رسانی مرکز آمار ایران

7)ایرنا منطقه کرمان 26/12/86 بنقل از ستاد انتخابات کشور

8)بنگرید جدول آماری انتخابات برگزار شده پس از پیروزی انقلاب اسلامی در پورتال وزارتکشور را.چنانچه آراء باطله ایکه در ایندوره بر خلاف دوره های قبلی ماخوذه محسوب شده اند را کسر کنیم میزان مشارکت بسیار کمتر از این رقم خواهد شد.

9)با استفاده از آمار مندرج در روزنامه ایران شماره 2732 مورخ 4/12/82 و پایگاه اطلاع رسانی خانه ملت مورخ 6/12/82 و مقایسه آن با آمار ارائه شده از سوی ستاد انتخابات کشور در اسفند 86)

10)درصد کمی از این کاهش می تواند ناشی از ارائه لیست ائتلاف فراگیر اصولگرایان باشد، هر چند که یک سوم افراد در هر دو لیست مشترک بودند.

منبع: وبسایت شخصی اعلمی