تحریم‌های بین‌المللی

تحریم‌های بین‌المللی

اولوس اهرلی- دکتری اقتصاد

توضیح: مقاله ی زیر به در خواست جنبش دانشجویی آذربایجان نوشته شده است.

تحریمهای بین المللی بر اقتصاد کشور تاثیرات منفی گذاشته و بحران اقتصادی را تشدید کرده است. می توان به برخی اثرات تحریمهای بین المللی بر اقتصاد کشور اشاره کرد:

ـ واحدهای تولیدی کشور شدیدا نیاز به مواد اولیه، کالاهای واسطه ای، قطعات و وسائل تولید دارند که بخش قابل توجهی از آنها از منابع خارجی تهیه می شود. صنایع کشور ما شدیدا به غرب وابسته است. با تحریمهای بین المللی تهیه آنها هم به مشکل برخورده و هم هزینه تهیه آنها بالا رفته است و در نتیجه هزینه تولید در داخل افزایش پیدا کرده است.

بیش از 200 بانک بزرگ جهانی مبادلات خود را با ایران متوقف یا بسیار محدود کرده اند. این امر موجب کندی یا توقف مبادلات شده و به صادرات غیر نفتی هم آسیب ‏رسانیده است‎.‎ بیش از 75 درصد از مبادلات ایران با اروپا در حال حاضر باید از شبکه جدیدی عبور کند که ‏هزینه های دریافتی آنها بسیار بیش تر از هزینه هائی است که ایران به طور متعارف پرداخت می کرده است‏‎.‎

‏- نرخ ریسک واردات و سرمایه گذاری افزایش یافته و در نتیجه آن هزینه بیمه پرداختی بالا رفته ‏است. بازای 15 میلیارد دلار واردات، سالانه 750 میلیون ‏دلار حق بیمه پرداخت می شد. اکنون برای 50 میلیارد دلار واردات به خاطر بالا رفتن نرخ ریسک رقمی نزدیک ‏به 1.5تا 2 میلیارد دلار باید حق بیمه اضافی پرداخت گردد.

‏-‏‎ ‎سرمایه گذاری و تشکیل سرمایه در بخشهائی از اقتصاد کشور با مشکل رو به رو شده و طرحهای ‏سرمایه گذاری نیمه تمام و نا تمام نیز در بعضی موارد با تاخیر یا توقف رو برو شده اند‎.‎

‏- صادرات کشورهای غربی از جمله آلمان به ایران کاهش یافته است. در 9 ماهه سال 2007، میزان صادرات آلمان به ایران در همه رشته ها 18 در صد و در رشته ماشین آلات و ‏تجهیزات تا 40 درصد کاهش یافته است. در مقابل کالاهای چینی و روسی جایگزین کالاهای آلمان شده اند. در حالیکه کالاهای صنعتی چین و روسیه به جهات مختلف در سطح پائین قرار دارند. این امر به صنایع کشور لطمه زده است.

ـ تورم و بیکاری افزایش یافته است.

فقر ، بیکاری و شکاف طبقاتی

بحران اقتصادی و سیاستهای اقتصادی بلوک حاکم به گسترش فقر، بیکاری و شکاف طبقاتی انجامیده است. احمدی نژاد که با طرح شعار عدالت اجتماعی، تامین معیشت اقشار محروم جامعه و "آوردن پول نفت بر سر سفره مردم" توانست نظر مساعد گروه های کم در آمد جامعه را جلب کند، در طی سه سال برای کارگران، زحمتکشان و طبقه متوسط جامعه چیزی جز سرکوب و فقر و فلاکت به بار نیآورده است.

در طی سه سال بر میزان رقم گروه های کم درآمد جامعه که در زیر خط فقر مطق بسر می برند، افزوده شده است. به گفته اقتصادانان، گروه های زیر خط فقر مطلق در سال 83، 29.4 درصد، در سال 84، 31.9 درصد، در سال 85، 33.6 درصد بود که در سال 86 به 35 درصد جمعیت کشور رسیده است. خط فقر در سال 86 برحسب توزیع درآمد و مصرف خانواده(خانواده 5 نفره) ماهانه 400 هزار تومان در سطح کشور و در تهران 700 هزار تومان اعلام شده است.

به گفته رئیس مرکز آمار ایران نرخ بیکاری در سطح کشور به ۱۱/۹ درصد رسیده است. بر اساس گفته وی 25.6 درصد از جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله در کشور بیکارند. این رقم در مناطق شهری 28.9 درصد و در مناطق روستای برابر 19.4 درصد است.

علیرغم اینکه درآمد سالانه نفت به بیش از 80 میلیارد دلار رسیده، زندگی اکثریت مردم کشور ما به فقر و فلاکت بیشتری سوق پیدا کرده است. افزایش تورم بیشترین تاثیر را بر زندگی گروه های کم درآمد جامعه و مردم استانهای محروم کشور گذاشته است. تورم فزاینده هر روز گروه های بیشتری را به سوی لایه های پائین جامعه می راند و زندگی را بر اکثریت مردم کشور ما سخت تر می کند.

کارگران از جمله گروه های اجتماعی هستند که از رشد تورم به شدت آسیب دیده اند. وضعیت زندگی کارگران به مرز فاجعه باری رسیده است. کارگران اخراجی و بیکار در وضعیت فوق العاده فلاکت باری به سر می برند. زندگی معلمان و کارمندان بخش دولتی و خصوصی بر اثر رشد تورم به فقر و فلاکت بیشتری کشیده شده است. تورم جیب کارگران، زحمتکشان، معلمان و کارمندان را خالی و جیب تجار، دلالان و رانت خواران را پر می کند و به تمرکز عظیم فقر در پائین و انباشت ثروت در بالا منجر می گردد. با گسترش فقر و بیکاری لایه های میانی جامعه تجزیه شده و بخش قابل توجهی از آن به جانب لایه های پائین جامعه رانده می شوند. بدین ترتیب جامعه ما روزبروز قطبی تر می شود.